Stowarzyszenie Szczecińskiego
Obszaru Metropolitalnego
pl. Jana Kilińskiego 3, 71-414 Szczecin
NIP 851-29-42-637
tel. 91 421 71 60
fax. 91 421 71 69
e-mail: biuro@som.szczecin.pl
Stowarzyszenie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego (SSOM) to organizacja bazująca na solidarnej współpracy samorządów, mająca na celu rozwój Szczecińskiego Obszaru Metropoliotalnego (SOM), który stanowi układ 15 jednostek samorządu terytorialnego w skład którego wchodzą: Województwo Zachodniopomorskie, Gmina Miasto Szczecin, Gmina Kobylanka, Gmina Stare Czarnowo, Gmina Police, Gmina Dobra Szczecińska, Gmina Goleniów, Gmina Kołbaskowo, Gmina Gryfino, Miasto Stargard Szczeciński, Miasto Świnoujście, Gmina Nowe Warpno, Powiat Policki, Gmina Stepnica powiązanych ze soba pod względem przestrzennycm, funkcjonalnym i ekonomicznym. SOM jest głównym, wielofunkcyjnym ośrodkiem województwa zachodniopomorskiego, w którym skupiają się funkcje gospodarcze, komunikacyjne, społeczne, naukowe, kulturalne, turystyczne i instytucjonalne; wyróżnia się również znacznym potencjałem innowacyjności i wysokim stopniem atrakcyjności inwestycyjnej. Ośrodkiem centralnym SOM jest Miasto Szczecin, stanowiące węzeł sieci współpracy oddziałującej na rozwój całego regionu.
Zrównoważony rozwój obszarów metropolitalnych to jeden z najważniejszych czynników służących podnoszeniu rangi i konkurencyjności regionu na arenie krajowej oraz międzynarodowej, a także mający wpływ na kształtowanie i funkcjonowanie ich wewnętrznej struktury przestrzennej. Wyrazem tendencji podkreślających znaczenie obszarów metropolitalnych jako biegunów wzrostu są koncepcje i plany rozwoju RP oraz UE na kolejne lata w których obszary metropolitalne postrzegane są jako kluczowe obiekty polityki centralnej państw. Wzmocnienie funkcji metropolitalnych wiodących miast, jest silnym nurtem europejskiej i polskiej polityki regionalnej, wspieranym systemowo w ramach Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010–2020. Podwyższenie konkurencyjności głównych ośrodków miejskich to jeden z sześciu priorytetów zawartych w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030. Dokumentem kompleksowo regulującym sprawy związane z rozwojem miast jest projekt Założeń Krajowej Polityki Miejskiej do roku 2020, którego strategicznym celem jest rozwijanie zdolności miast do kreowania wzrostu gospodarczego, tworzenia wartościowych miejsc pracy oraz poprawy jakości życia ich mieszkańców poprzez intensyfikację funkcji metropolitalnych głównych ośrodków miejskich. Problematyka metropolitalna stanowi jedno z kluczowych wyzwań Polski w kontekście planowanego rozwoju sieci metropolitalnej w kraju oraz rezultatów propozycji zgłoszonych do Zielonej Księgi dot. obszarów metropolitalnych. Na poziomie regionu (województwa zachodniopomorskiego) o Szczecińskim Obszarze Metropolitalnym jako obszarze funkcjonalnym stanowiącym centrum administracyjno-gospodarczo-kulturalne mówi Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020.
Zrównoważony rozwój obszarów osiągany jest poprzez wspólnie podejmowane działania oraz zintegrowane podejście i współpracę sieciową zmierzające do wzmacniania impulsów rozwojowych. Zgodnie z art. 84 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 ze zm.), gminy mogą tworzyć stowarzyszenia, w tym również z powiatami i województwami w celu wspierania idei samorządu terytorialnego oraz obrony wspólnych interesów. Przejawem upowszechniania takiej idei oraz wspierania jej rozwoju poprzez wspólne przedsięwzięcia w ramach obszaru metropolitalnego, jest współpraca gmin, powiatu, województwa, będących członkami Stowarzyszenia Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego.
Idea działalności Stowarzyszenia służy budowie rozwoju SOM na bazie potencjałów terytorialnych, wzmacnieniu związków miedzy Szczecinem a obszarami przyległymi i rozwiązywaniu wspólnych problemów. Do najwazniejszych zadań należy realizacja spójnego systemu transportowego, wdrożenie wspólnej polityki planowania przestrzennego i wzmocnienie kapitału społecznego. Partnerstwo w ramach SOM realizuje wspólne przedsięwzięcia, których celem jest zwiększenie zaangażowania jednostek samorządu terytorialnego z całego obszaru funkcjonalnego na rzecz wdrożenia spójnych i komplementarnych projektów realizujących wspólną wizję rozwojową.
Aktualnie Stowarzyszenie opracowuje Startegię Rozwoju SOM oraz Strategie Rozwoju Zintegrowanych Iwestycji Terytorialnych w SOM.
Istotą strategii ma być określenie obszarów strategicznego planowania, których wsparcie w ramach istniejących uwarunkowań budżetowych przyczyni się do najbardziej efektywnego rozwoju społeczno-gospodaczego SOM w okreslonym horyzoncie czasowym. Dokument ten będzie czytelną, precyzyjną i spójną koncepcją będącą efektem analizy zjawisk przestrzennych, społecznych, gospodarczych, kulturowych zachodzących w całym obszarze wraz z oceną ich wpływu na obecne i przyszłe funkcjonowanie Szczecina – jako miasta centralnego oraz gmin ościennych, w odniesieniu do wzajemnych powiązań funkcjonalnych i ekonomicznych. Wskazywać również będzie na wybór priorytetów rozwojowych całego obszaru do 2020 roku, przede wszystkim w kontekście nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej na lata 2014-2020, określonych w postaci celów strategicznych i realizujących je celów operacyjnych. Opracowanie Strategii jest kluczowe dla zdiagnozowania potencjałów oraz zintegrowania programowania strategicznego SOM.
Stowarzyszenie Szczecińskiego Obszru Metropolitalnego początkowo działało pod nazwą Samorządowego Stowarzyszenia Współpracy Regionalnej, które powołano dnia 15 kwietnia 2005 roku na mocy Uchwały nr 1/2005 Zebrania Założycielskiego Samorządowego Stowarzyszenia Współpracy Regionalnej. Dnia 4 września 2009 roku Stowarzyszenie zmieniło nazwę na „Stowarzyszenie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego” .
Członkami założycielami są:
• Województwo Zachodniopomorskie,
• Gmina Miasto Szczecin,
• Gmina Dobra,
• Gmina Goleniów,
• Gmina Gryfino,
• Gmina Kobylanka,
• Gmina Kołbaskowo,
• Gmina Police,
• Gmina Stare Czarnowo.
W kolejnych latach do Stowarzyszenia dołączyły:
• Miasto Stargard Szczeciński – Uchwała nr XXI/235/08 Rady Miejskiej w Stargardzie Szczecińskim z dnia 27 maja 2008 r.
• Gmina Stargard Szczeciński – Uchwała nr XVIII/125/08 Rady Gminy Stargard Szczeciński z dnia 13 czerwca 2008 r.
• Gmina Miasto Świnoujście – Uchwała nr XXXIX/337/2008 Rady Miasta Świnoujście z dnia 26 czerwca 2008 r.; Gmina wystąpiła z SSOM 24 września 2009 r.
• Gmina Nowe Warpno – Uchwała nr XX/119/2008 Rady Miejskiej w Nowym Warpnie z dnia 30 września 2008 r.
• Starostwo Powiatowe w Policach – Uchwała XXXII/220/2009 Rady Powiatu z dnia 7 października 2009 r.
• Gmina Stepnica - Uchwała nr 5/57/11 Rady Gminy Stepnica z dnia 31 maja 2011 r.
• Miasto Świnoujście - Uchwała nr XXXIV/272/2013 Rady Miasta Świnoujście z dnia 17 stycznia 2013 r.
Członkowie Stowarzyszenia Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego:
Województwo Zachodniopomorskie –
Przemysław Włosek
Gmina Miasto Szczecin – Piotr Krzystek
Gmina Dobra Szczecińska – Teresa Dera
Gmina Goleniów – Tomasz Banach
Gmina Kołbaskowo – Małgorzata Schwarz
Gmina Gryfino – Mieczysław Sawryn
Gmina Stare Czarnowo – Marzena Grzywińska
Gmina Police – Władysław Diakun
Miasto Stargard – Rafał Zając
Gmina Stargard – Kazimierz Szarżanowicz
Gmina Nowe Warpno – Władysław Kiraga
Powiat Policki – Andrzej Bednarek
Gmina Stepnica - Andrzej Wyganowski
Miasto Świnoujście - Janusz Żmurkiewicz